Wanneer is iets Open Source?

Open source betekent niet alleen toegang tot de broncode. De distributieregels van open‑source‑software moeten voldoen aan de volgende criteria:

Vrije herdistributie

De licentie mag geen partij verhinderen om de software te verkopen of weg te geven als onderdeel van een samengestelde softwaredistributie die programma’s uit verschillende bronnen bevat. De licentie mag geen royalty of andere vergoeding vereisen voor zo’n verkoop.

Broncode

Het programma moet broncode bevatten en de distributie daarvan in broncode‑ en gecompileerde vorm toestaan. Waar een bepaalde vorm van het product niet met broncode wordt verspreid, moet er een duidelijk publiceerde mogelijkheid zijn om de broncode te verkrijgen tegen een maximaal redelijke reproductiekosten, bij voorkeur gratis via het internet. De broncode moet de voorkeursvorm zijn waarin een programmeur het programma zou aanpassen. Intentioneel obfuscated broncode is niet toegestaan. Intermediaire vormen, zoals de uitvoer van een preprocessor of translator, zijn niet toegestaan.

Afgeleide werken

De licentie moet wijzigingen en afgeleide werken toestaan, en moet toelaten dat ze onder dezelfde voorwaarden worden verspreid als de licentie van de oorspronkelijke software. Integriteit van de broncode van de auteur De licentie mag broncode niet toestaan in gewijzigde vorm, tenzij de licentie het verspreiden van “patch‑bestanden” met de broncode toestaat voor het doel van het aanpassen van het programma op bouwtijd. De licentie moet expliciet toestemming geven voor het verspreiden van software gebouwd uit gewijzigde broncode. De licentie mag afgeleide werken een andere naam of versie‑nummer laten dragen dan de oorspronkelijke software.

Geen discriminatie tegen personen of groepen

De licentie mag geen onderscheid maken tegen een persoon of een groep personen.

Geen discriminatie tegen velden van activiteit

De licentie mag niemand beperken in het gebruik van het programma in een specifiek veld van activiteit. Zo mag het bijvoorbeeld het gebruik van het programma in een bedrijf of voor genetisch onderzoek niet beperken.

Verspreiding van de licentie

De rechten die aan het programma zijn gekoppeld, moeten gelden voor iedereen aan wie het programma wordt herdistribueerd, zonder dat een aanvullende licentie van die partijen vereist is.

De licentie mag niet specifiek zijn voor een product

De rechten die aan het programma zijn gekoppeld, mogen niet afhangen van het feit dat het onderdeel is van een specifieke softwaredistributie. Als het programma uit die distributie wordt gehaald en wordt gebruikt of verspreid binnen de voorwaarden van de licentie van het programma, moeten alle partijen aan wie het programma wordt herdistribueerd dezelfde rechten hebben als die die worden verleend in het kader van de oorspronkelijke softwaredistributie.

De licentie mag andere software niet beperken

De licentie mag geen beperkingen opleggen aan andere software die samen met de gelicenseerde software wordt verspreid. Zo mag de licentie bijvoorbeeld niet eisen dat alle andere programma’s die op hetzelfde medium worden verspreid open‑source software zijn.

De licentie moet technologisch neutraal zijn

Geen bepaling van de licentie mag gebaseerd zijn op een specifieke technologie of interface‑stijl.

Bron

Wat is Self Hosting?

Elke internetdienst die je dagelijks gebruikt – denk aan TikTok, Google Photos, Netflix en zo – heeft een server nodig om je gegevens op te slaan en te verwerken. Die servers zijn meestal eigendom van de grote bedrijven zelf of gehuurd bij rekenkracht‑giganten zoals Google, Amazon of Microsoft. Wanneer je een van die apps gebruikt, deel je data met die servers. Die data wordt door het bedrijf opgeslagen, verwerkt en vaak gebruikt voor eigen doeleinden, zoals het verbeteren van algoritmen, het trainen van AI‑modellen of het tonen van gerichte advertenties. Afhankelijk van de wet kan het bedrijf je data ook aan de overheid doorgeven.

Er zijn twee manieren om te voorkomen of te beperken dat anderen jouw data kunnen lezen:

• End‑to‑encryptie (E2EE) – apps die zo beveiligd zijn, zorgen dat alleen jij de inhoud kunt lezen, ook al staan de data op grote server‑farmen.
• Self‑hosting – je draait en beheert je eigen server in plaats van te vertrouwen op een derde partij. Dit is precies waar we het over gaan hebben.

Self‑hosting betekent dat je een eigen server (bijvoorbeeld een computer in je huis of kantoor) gebruikt om al je diensten en applicaties te draaien. Je bent verantwoordelijk voor alles – van de hardware (de machine zelf) tot de software (de programma’s die erop draaien). Zo heb je volledige controle over je data en diensten, maar moet je er ook voor zorgen dat alles blijft werken.

Voor wie is zelfhosten geschikt?

Self‑hosting is niet alleen iets voor tech‑experts. Het is voor iedereen die controle wil over zijn digitale leven en bereid is de tijd te investeren om te leren, op te zetten en te onderhouden. Enkele voorbeelden:

• Privacybewuste gebruikers: Je wilt voorkomen dat grote tech‑bedrijven je data kunnen inzien.
• Tech‑enthousiastelingen: Het is een leuke hobby om met hardware en software te experimenteren.
• Kleine bedrijven: Je wilt interne data bewaren, unieke eisen hebben of besparen op abonnementskosten.
• Onderwijsinstellingen / studenten: Een goede manier om kennis te maken met netwerken, systeembeheer en tools zoals Docker.
• Creatieve professionals: Video‑, fotobewerkers en muzikanten hebben vaak grote onbewerkte bestanden die extra controle vereisen.
• Kostenbewuste mensen: Hoewel er initiële kosten zijn, kan zelfhosten op de lange termijn goedkoper zijn dan meerdere cloud‑diensten.

Waarom zelfhosten overwegen?

• Onafhankelijkheid: Je bent niet gebonden aan de voorwaarden van een derde partij; prijzen kunnen veranderen of services kunnen stoppen.
• Controle: Je bepaalt precies wie toegang heeft tot je data en welke diensten je draait.
• Kostenbesparing: Na de initiele investering kun je vaak goedkoper uit zijn dan doorlopende cloud‑abonnementen.
• Privacy: Je data blijft op je eigen hardware, waardoor het risico van ongeautoriseerde toegang afneemt.
• Aanpassing: Je kunt je systeem exact afstellen op jouw wensen, met de software die je nodig hebt.

Wat is er niet geschikt voor zelfhosten?

Sommige services zijn simpelweg te groots of complex om zelf te hosten zonder grote kwaliteitsverlies. Denk aan:

• Grootschalige sociale netwerken (Facebook, Twitter, TikTok, Instagram) – ze vereisen een enorm netwerk van servers en gebruikers.
• Zoekmachines (Google) – enorm veel data, geavanceerde algoritmen en schaalbaarheid.
• App‑stores (Google Play, Apple App Store, Steam) – een uitgebreid ontwikkelaars‑ecosysteem is cruciaal.
• Video‑streaming (Netflix, YouTube) – grote contentbibliotheken en wereldwijde distributie.
• Marktplaatsen (Uber, DoorDash) – een netwerk van chauffeurs, restaurants, klanten, etc.

Voor deze diensten kun je meestal zelfhostbare alternatieven vinden die voor individuen of kleine groepen voldoende zijn. Bepaal eerst welke functies voor jou essentieel zijn en zoek dan naar een passend alternatief.

Kort samengevat: zelfhosten geeft je volledige zeggenschap over je digitale omgeving, maar vraagt ook inzet en kennis. Het is een krachtige optie voor iedereen die waarde hecht aan privacy, onafhankelijkheid en maatwerk.

Wat is de Fediverse?

Terwijl een traditionele sociale‑netwerkdienst al haar inhoud op servers host die door de eigenaar van de website worden beheerd, maakt de gedecentraliseerde structuur van het Fediverse het mogelijk dat elke individueel of organisatie een sociaal platform host op hun eigen servers (aangeduid als een instantie).

Elke instantie is onafhankelijk en kan haar eigen regels en verwachtingen vaststellen. Toch, net zoals gebruikers van één e‑maildienst, zoals Gmail, nog steeds e‑mails kunnen sturen naar gebruikers van een andere dienst, zoals Outlook, kunnen gebruikers nog steeds inhoud bekijken en interacteren met gebruikers op elke andere instantie binnen het Fediverse. Een gebruiker op één Mastodon‑instantie kan bijvoorbeeld nog steeds berichten bekijken en reageren op posts die door een gebruiker op een andere instantie zijn geplaatst, zelfs als die instantie geen Mastodon draait.[8]

Instanties die worden gehost door verschillende sociale‑netwerkdiensten kunnen eveneens met elkaar communiceren. Een gebruiker op het microblog‑platform Misskey kan bijvoorbeeld berichten bekijken en reageren op posts die door gebruikers op Mastodon zijn geplaatst. Sommige Fediverse‑netwerken staan gebruikers zelfs toe om met verschillende sociale‑netwerkformaten van dezelfde platform te interacteren. Zo kan een gebruiker op een sociale‑nieuwsinstantie die Lemmy draait interacteren met een ander bericht van een mbin‑instantie, een soortgelijke dienst, én ook met microblog‑statussen van Mastodon.